Zwemmen, omringd door water én populier

Wie in Sint-Oedenrode een duik neemt in het nieuwe zwembad De Neul, is niet alleen omringd door water, maar ook door populierenhout. Wind Design & Build tekende voor het hele traject van schets, ontwerp en realisatie tot en met onderhoud. De kans om populierenhout uit de buurt op te nemen in het ontwerp lieten ze niet aan zich voorbijgaan. “De Meierij bood alle mogelijkheden om met lokaal beschikbare materialen de circulaire economie een zichtbaar en tastbaar gezicht te beiden”, vertelt projectmanager Michel Copinga.

Voor duurzame bouwopgaven met prestatiekenmerken voor CO2-reductie en circulariteit, blijkt hout een doeltreffend bouwelement. Dat zie je ook terug in het volledig vernieuwde zwembad De Neul, een ontwerp van Wind Architecten Adviseurs. Er is veel hout toegepast, ook Peppelhout.

Zo hangt buiten 800 vierkante meter aan thermisch gemodificeerd populierenhout tegen de gevel. De zwemzalen en verschillende andere binnenruimtes zijn voorzien van 650 vierkante meter onbehandelde fijnbezaagde planken.

Hout, de duurzame sfeermaker
In de ontwerpen van Wind Design & Build neemt hout steeds vaker de plek in van beton en steen, vertelt Michel Copinga. “In constructieve toepassingen is het iets van alledag, maar nu maakt het ook een opmars in de afwerking. Hout is in zichtbare toepassingen een esthetisch verantwoord en beeldbepalend product, een echte sfeermaker met een warme uitstraling.”

Dat juist hier in gemeente Meierijstad populierenhout is toegepast, noemt hij ‘een cadeautje’. In de ontwerpfase van het nieuwe zwembad leerde hij Peppelhout kennen. Hij omarmde de regionale herkomst van het product en de duurzame relatie met het omliggende populierenlandschap.

“Hout scoort sowieso goed op de CO2-prestatieladder. Maar als het dan lokaal geoogst is en nauwelijks transportkilometers maakt, is dat helemaal een schot in de roos”, vertelt de projectmanager. “Hoe leuk en tastbaar kun je juist midden in De Meierij de circulaire economie laten zien.”

Samenwerking beetje spannend
Over de samenwerking met Peppelhout is hij meer dan tevreden. “Al was het ook wel een beetje spannend”, erkent hij. “Het bieden van garantie op een natuurproduct is natuurlijk iets anders dan op stenen of beton. En we gingen in zee met een relatief jong bedrijf. Maar de samenwerking verloopt hartstikke prettig.”

In Veghel, ook gemeente Meierijstad, komt een soortgelijk nieuw zwembad, met ook daar populierenhout van Peppelhout. Wat Copinga betreft smaakt dat naar meer en krijgt het lokaal betrekken van hout ook in andere delen van het land navolging. “Zowel met populieren als ander hout.”

Zagerij De Vree: ‘Peppelhout is uitdagend hout’

Sinds de start van Peppelhout in 2017 worden de populierenstammen gezaagd bij rondhoutzagerij De Vree in het Gelderse Randwijk. Volgens eigenaar Arjo de Vree, de derde generatie, past Peppelhout naadloos in het bedrijf. “We zagen bijna alleen maar Nederlands hout, vooral veelal populier. Dat doen we sinds de oprichting van ons bedrijf in 1948, vooral omdat het hier nou eenmaal veel voorkomt.”

Het bedrijf waar 8 mensen werken verwerkt stammen tot 8,5 meter lang en 1 meter in diameter. Na het ontschorsen wordt de stam in één of meer zaagbeurten verwerkt tot balken, planken of platen in allerlei maten. “Veel hout dat we zagen vind je terug in pallets, in industriële toepassingen of als stophout om andere producten vast te zetten.”

Allerbeste delen verzagen
Waar het gros van de productie dus relatief laagwaardige toepassingen kent en tijd vóór kwaliteit gaat, geldt dat niet voor Peppelhout. “Peppelhout wil het beste van het beste en dus besteden we veel tijd aan het sorteren van de stammen”, verzekert De Vree. “Delen met scheuren, ongewenste plekken of noesten worden eruitgehaald zodat alleen de allerbeste delen verzaagd worden. Dat maakt dat Peppelhout een uitdagende plek inneemt in onze totale productie.”

Voor de hele zagerij geldt overigens dat afval niet bestaat. Dat begint al bij het ontschorsen. De schorsresten van de populier vind je veelal terug in compost of als vulmateriaal. “Het zaagsel wordt gebruikt als strooisel in bijvoorbeeld koeienstallen en het resthout wordt versnipperd en geleverd aan de papierindustrie.”

Beitsen voor een kleurtje of stabiele vergrijzing

Met de stijgende populariteit van populier, groeit ook de vraag of dit hout behandeld kan of moet worden met verf, lak of beits. Peppelhout trekt hiervoor al even op met leverancier van duurzamere verf Greenpaints. Greenpaints op haar beurt vraagt haar klanten regelmatig of ze voor een aftimmerklus al eens aan populierenhout hebben gedacht.

Directeur Erik Waanders van het in Twente gevestigde Greenpaints, kwam via een fabrikant van een van de merken die hij voert in contact met Peppelhout. “Populierenhout is een prachtig duurzaam product dat lang een beetje uit de mode was. Ik ben blij dat het inlandse, rustig getekende hout weer helemaal terug is.”

Continue reading “Beitsen voor een kleurtje of stabiele vergrijzing”