19 mei 2025
Wat begon als een nostalgische vraag, mondde uit in een kleine beweging op LinkedIn. De oproep om in de comments je woon- of geboorteplaats te delen waar een populier in de volksmond ‘peppel’ heette, raakte een snaar bij honderden volgers – en bracht een stukje taalerfgoed in kaart.
De post begon met een herinnering: “Dacht jij – toen jij jong was – dat de echte naam voor een ‘populier’ een ‘peppel’ was?” Die ogenschijnlijk eenvoudige vraag leverde tientallen reacties op uit alle hoeken van Nederland. En met goede reden: het woord ‘peppel’ blijkt niet alleen streekgebonden, maar ook doordrenkt van geschiedenis.
Het idee achter de post is nauw verbonden met het ontstaan van het bedrijf Peppelhout. Bij de start was er al snel overeenstemming over de naam: ‘Peppel’ voelde vertrouwd, herkenbaar en geworteld in de regio. Toch bleef de vraag: waar precies gebruiken mensen dit woord nog?
De reacties bevestigen een sterk vermoeden: ‘peppel’ komt vooral voor in het rivierengebied. In regio’s rond Veenendaal, Ede en Leerdam lijkt de term nog springlevend. Niet toevallig vind je daar buurtschappen, zwembaden en zelfs achternamen die verwijzen naar het woord. Denk aan het zwembad De Peppel in Ede, de buurtschap De Peppel bij Veenendaal, en de familienaam Van de Peppel uit de omgeving van Leerdam.
Ook taalhistorisch lijkt ‘peppel’ een logische afgeleide. Het woord lijkt sterk op het Duitse Pappel en Scandinavische varianten als Poppel. Populieren groeien goed op natte bodems, en langs rivieren waar vroeger vooral via het water werd gereisd, was deze boom dan ook alomtegenwoordig. Zo verspreidde zich mogelijk ook het woord ‘peppel’ – nog vóór de tijd van de auto.
Op basis van de reacties hebben we een kaart samengesteld met alle ingevulde plaatsen waar ‘peppel’ wordt gezegd. En wat blijkt: met name de regio rond de rivieren Maas, Nederrijn en IJssel licht peppelend op, alsook een groot deel van de Achterhoek en een deel van Twente. Opvallend genoeg niet in Limburg (waar de Waal ons land binnenstroomt) en de noordelijke provincies Drenthe, Groningen en Friesland kennen het woord peppel ook niet. In Zeeland heeft men het over ‘popels’…
Zie jij jouw dorp of stad (ze onderstaande opsomming) er nog niet tussen staan? Laat het weten via info@peppelhout.nl! Zo bouwen we samen aan een levend taalkaartje van Nederland – en houden we een mooi stukje streektaal in ere.
De lijst met namen (stand mei 2025):
Aalten, Arkel, Balgoij, Bathmen, Doetinchem, Duiven, Ede, Emst, Gaanderen, Geldrop, Gorinchem, Haren (Noord-Brabant), Hei-en-boeicoop, Kedichem, Leerdam, Markelo, Meerkerk, Nieuwland, Nijverdal, Olst, Ottoland, Schoonrewoerd, Vaassen, Vorden, Wageningen

